Türkiye’de Voleybol Takımlarına Sponsorluğun Vergisel ve Hukuki Avantajları

Sitemizin Hukuk Danışmanı Avukat Muammer Utku Oğul, voleybolun ve kulüplerin gelişimi için büyük öneme sahip sponsorluk konusundaki bilgilendirmesi ile sizlerle…

Türkiye’de spor sektörüne yapılan sponsorluklar, şirketlerin marka bilinirliğini artırmak, sosyal sorumluluk bilinci oluşturmak ve vergisel avantajlardan yararlanmak için tercih ettikleri etkili stratejilerden biridir. Voleybol gibi giderek popülerleşen spor dallarına yapılan sponsorluklar, özellikle amatör ve profesyonel branş ayrımına göre farklı vergisel sonuçlar doğurur. Bu yazıda, sponsorluk türlerini, yasal çerçeveyi, vergisel avantajları ve dikkat edilmesi gereken hususları ele almaya çalıştım.

Sponsorluk Türleri ve Hukuki Çerçeve

Ülkemizde sponsorluklar firmaların tanınırlığını artırmasının yanı sıra bazı vergisel avantajlar da getirdiğinden cazip bir strateji olarak görülmektedir. Gelir Vergisi Kanunu’nun 89/8 . maddesi ve Kurumlar Vergisi Kanunu’ nun 10. Maddesi birlikte değerlendirildiğinde; 21/5/1986 tarihli ve 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile 17/6/1992 tarihli ve 3813 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamında yapılan sponsorluk harcamalarının sözü edilen kanunlar uyarınca tespit edilen amatör spor dalları için tamamı, profesyonel spor dalları için % 50’si Gelir vergisi matrahının tespitinde, gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirlerden indirilebilecektir.

Türkiye’de sponsorluk harcamaları genellikle şu türlere ayrılır:

1. **Forma Sponsorluğu: Takım formalarına şirket logosunun yerleştirilmesiyle yapılır. Gelir Vergisi Kanunu’nun 89. ve Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10. maddelerine göre değerlendirilir. Amatör branşlarda harcamanın tamamı, profesyonel branşlarda ise yarısı vergiden düşülebilir.
2. **İsim Sponsorluğu: Takımın adıyla şirketin adının birlikte anılması sağlanır. Bu sponsorluk türü de sponsorluk harcaması olarak değerlendirilir ve yine amatör branşlarda harcamanın tamamı, profesyonel branşlarda ise yarısı vergiden düşülebilir.
3. **Reklam Panosu Harcamaları: Spor salonlarında veya etkinliklerde reklamların sergilenmesiyle yapılır. Bu tür harcamalar reklam gideri olarak kabul edilir ve tamamı vergiden düşülebilir.

Sponsorluk ve Reklam Harcamalarının Ayrımı

Sponsorluk ve reklam harcamaları arasındaki farklar, vergisel avantajlar açısından kritik öneme sahiptir:

– Sponsorluk:*Amatör spor branşlarında yapılan sponsorluk harcamalarının tamamı, profesyonel branşlarda ise yarısı vergiden düşülebilir. Ancak bu harcamaların doğru belgelenmesi ve sınıflandırılması gereklidir.

– Reklam Harcamaları: Şirketin ürün veya hizmetlerinin doğrudan tanıtımını içerir. Amatör/profesyonel ayrımı olmaksızın tamamı gider olarak yazılabilir ve genellikle vergisel açıdan daha avantajlıdır.

Sponsorluk ve Reklam Arasındaki İnce Çizgi

Forma veya isim sponsorluğu gibi harcama2lar genelde spor kulübünün veya etkinliğin faaliyetlerine destek sağlama amacı taşır. Ancak bu harcamalar aynı zamanda şirketin tanıtımına da hizmet ettiği için genelde hem sponsorluk hem de reklam unsurları içerir. Vergi uygulamalarında bu ayrım şu şekilde yapılır:

• Eğer harcama, spor kulübüne veya etkinliğe doğrudan bir destek amacı güdüyorsa (örneğin, sporcuların formalarını karşılamak), bu sponsorluk harcamasıdır.
• Eğer harcama, doğrudan şirketin adını veya ürünlerini tanıtmayı hedefliyorsa (örneğin, reklam panosuna şirket logosu yerleştirilmesi), bu reklam harcamasıdır.

Sponsorluk ve Reklamın Kombinasyonu

Bazı durumlarda sponsorluk anlaşmaları, hem sponsorluk hem de reklam unsurlarını içerir. Örneğin:

• Bir voleybol takımına isim sponsoru olursunuz ve takımın adı sizin şirket adınızla birlikte anılır (örneğin, “XYZ Voleybol Takımı”). Bu bir sponsorluk harcamasıdır.
• Aynı zamanda takımın sahasına şirket logonuzu içeren reklam panoları yerleştirilir. Bu harcama, reklam harcaması olarak kabul edilir.

Bu durumda her iki tür harcamanın ayrı ayrı belgelenmesi ve muhasebe kayıtlarında doğru şekilde sınıflandırılması gerekir. Sponsorluk harcaması için amatör/profesyonel ayrımı yapılırken, reklam harcamasında böyle bir ayrım yapılmaz.

Vergisel Avantajlar ve Şartlar

Sponsorluk harcamalarının vergisel avantajlarından yararlanabilmek için şu şartlar sağlanmalıdır:

– Sponsorluk sözleşmesi, faturalar ve diğer belgeler düzenlenmelidir. Vergisel avantajlardan tam anlamıyla yararlanmak için sponsorluk sözleşmesinin hem içerik hem de kapsam açısından yasal gerekliliklere uygun hazırlanması gerekir:

• Sponsorluk Türü: Sözleşmede, yapılan harcamanın sponsorluk veya reklam harcaması olduğu açıkça belirtilmelidir.
• Harcama Detayları: Sponsorluk bedeli, sponsorluk süresi ve karşılığında sağlanacak haklar net şekilde ifade edilmelidir.
• Vergi Uygulamaları: Amatör/profesyonel ayrımına göre uygun indirim oranları belirlenmelidir.

– Türk Ticaret Kanunu’nun 64. maddesine uygun olarak, ödemeler banka yoluyla yapılması ve harcamaların ticari defterlere işlenmesi bu işlemlerin izlenebilirliğini sağlamak için önem arz eder.

– Harcamaların amatör/profesyonel branş ayrımına uygun şekilde kategorize edilmesi gereklidir.

-Harcamaların firmanın ticari faaliyetiyle ilişkilendirilmesi gerekir. Kanaatimce; bir firmanın voleybola dair sponsorluk anlaşması yapması firmanın bilinirliğini ve güvenilirliğini artırarak ticari faaliyetlerini doğrudan desteklediğinden bu şart sağlanmış olacaktır.

Yasal Dayanaklar

Sponsorluk harcamalarının yasal dayanakları şunlardır:

– **Gelir Vergisi Kanunu Madde 89:** Amatör spor branşlarında yapılan harcamaların tamamı, profesyonel branşlarda ise yarısı vergiden düşülebilir.

– **Kurumlar Vergisi Kanunu Madde 10:** Sponsorluk harcamalarının aynı kurallar çerçevesinde değerlendirilmesini sağlar.

– **Türk Ticaret Kanunu Madde 64:** Ödemelerin banka yoluyla yapılması ve ticari defterlere işlenmesi, işlemlerin izlenebilirliği açısından önem arz eder.

Ek Açıklamalar ve Riskler

Vergisel avantajlardan tam olarak faydalanabilmek için, sponsorluk harcamalarının doğru belgelenmesi, banka yoluyla yapılması ve amatör/profesyonel ayrımına dikkat edilmesi gereklidir. Belgelerin eksik veya hatalı olması, vergi denetimlerinde sorun yaratabilir ve avantajların kaybedilmesine neden olabilir. Bu sebeple; firmaların bu tür durumlarda bir mali müşavir ve bir avukatla birlikte çalışmasını tavsiye ederim.

Sonuç

Voleybol takımlarına yapılan sponsorluk harcamaları, hem vergisel avantajlar hem de kurumsal imaj açısından önemli bir fırsattır. Reklam harcamaları genellikle daha avantajlı görünse de, sponsorluk sosyal sorumluluk bilinci oluşturmak ve sporun gelişimine katkı sağlamak açısından şirketlere uzun vadeli faydalar sunabilir. Eğer bir şirket yalnızca vergisel avantaj sağlamak istiyorsa, reklam harcaması genelde daha avantajlıdır. Ancak şirketin sosyal sorumluluk, marka imajı veya toplumsal katkı gibi hedefleri varsa, sponsorluk harcamaları da değerli bir strateji olabilir.

Hedeflere ve harcamanın kapsamına göre doğru strateji seçmek en doğru yol olarak görünüyor. Ayrıca sponsorluk yapılacak voleybol takımının hangi ligde olduğu da profesyonel ve amatör ayrımında önem arz eder. Bunun için kulüplerin spor hukuk alanında uzman avukatlardan yardım alması faydalı olacaktır.

Av. Muammer Utku OĞUL